नयाँ दिल्ली, 17 मई। देशमा हरेक चौथो युवा हाइपरटेन्शनको शिकार छ र यसमध्ये केवल 10 प्रतिशतकै हाई ब्लड प्रेशर नियन्त्रणमा छ। भारतीय चिकित्सा अनुसन्धान परिषद (आईसीएमआर) को ताजा रिपोर्ट मुताबिक देशका युवाहरूमा हाइपरटेन्शनको समस्या तीव्र गतिमा बढ़िरहेछ र यसलाई राष्ट्रिय प्राथमिकताको श्रेणीमा राख्दै आवश्यक पाइला चालिनुपर्छ। यस सम्बन्धमा रोगको शीघ्र पहिचान र उपचार धेरै जरूरी छ।
केन्द्रिय स्वास्थ्य मन्त्रालय, आईसीएमआर र विश्व स्वास्थ्य संगठन दिल्लीद्वारा साझा रूपमा तयार रिपोर्टमा 19 राज्यका 101 जिल्लाहरूलाई कवर गरेको छ। यसमा 20 लाखभन्दा धेरै हाइपरटेन्शन रोगीहरूलाई सामेल गरिएको छ। यस काममा 13,821 स्वास्थ्य केन्द्रहरूलाई सामेल गरिएको छ।
शहरहरूको तुलनामा ग्रामीण मानिसहरूमा यो रोग कम
आकंड़ाहरूमाथि नजर घुमाउँदा थाहा लाग्छ कि लगभग 33 प्रतिशत शहरी र 25 प्रतिशत ग्रामीण जनसंख्या उच्च रक्तचापले ग्रस्त छ। ग्रामीण क्षेत्रहरूमा हरेक 10 मध्ये एक र शहरी जनसंख्यामा चारमध्ये एक व्यक्ति नै रक्तचापको समस्यालाई कन्ट्रोल गर्नमा सफल छ। गम्भीर कुरा के छ भने 60-70 प्रतिशत मानिसहरूलाई जबसम्म समस्या बढ्छ तबसम्म उनीहरू हाइपरटेन्शनको शिकार छन् भनी थाहा हुँदैन।
ब्लड प्रेशर के हो
हृदयले कति रगत पम्प गर्छ औं धमनीहरूमा रगतको प्रवाहको प्रतिरोधको मात्रा कति छ, यस आधारमा रक्तचापको स्तरको निर्धारण गरिन्छ। धमनीहरूको संकीर्णता जति अधिक हुनेछ औं जति अधिक रगत तपाईको हृदयद्वारा पम्प गरिन्छ, रक्तचाप उतिनै अधिक हुन्छ। रक्तचापको स्तर 120/80 मिमीएचजीलाई सामान्य मानिन्छ।
नियमित उपचार जरूरी
उपचारको रूपमा ब्लड प्रेशरलाई नियन्त्रण गर्नमाथि ध्यान दिने आवश्यकता पर्छ। जीवनशैलीमा बदलावले उच्च रक्तचापलाई नियन्त्रित र प्रबन्धित गर्नमा मद्दत पाउनसकिन्छ। यद्यपि, जसको रक्तचाप धेरै बढ़िरहन्छ औ सामान्य उपायहरूले नियन्त्रित गर्न सकिन्दैन, उनीहरूले डाक्टरहरूबाट दवाई लिनसक्छन्, जसबाट हृदय रोगहरूको जोखिमबाट जोगिन सकियोस्।
योग र नियमित व्यायामबाट फिट रहौं
चिकित्सकको भनाई छ, यदि मानिसहरूले योग र ध्यान गरे यस रोगबाट धेरै स्तरसम्म जोगिन सकिन्छ। दिनको शुरूआत योग र व्यायामबाट गर्नुपर्छ। यदि ब्लड प्रेशर छ भने नियमित दवाई खानुपर्छ।-हिस